Türkiye’de büyük bir ekonomik krizin olduğu bir gerçek. An itibarıyla 18.772.472 adet derdest, yani devam eden icra takip dosyasının bulunduğu bir ülkeden bahsediyoruz. Bu durumda herhangi bir borcumuzdan ötürü icra takibi ile karşılaşmamız çok doğal hâle gelmiştir. İcra takibinde hacizden kurtulmanın bir yolu da, icra taahhüdü olarak da bilinen ödeme şartı sözleşmesidir. Peki ödeme şartı sözleşmesi nedir?
Genellikle icra takibine itiraz etmemiş kişilere yapılan haciz işlemleri sırasında, borçluya uzatılan ve alelacele hazırlanmış olan icra taahhütleri birçok açıdan sorun ihtiva etmektedir. Zira bu sözleşmelerden dolayı verdiği taahhüdü yerine getiremeyen borçlular hapis cezasıyla karşı karşıya kalıyor ve alacaklılar da verdikleri borçları tâhsil edemiyorlar. Dolayısıyla kulaktan dolma bilgileri bir kenara bırakarak icra taahhüdünde olması gerekenler hakkında net bilgi vermek niyetindeyiz. Bu bilgiler ile birlikte icra borcu taksitlendirme kolaylığı yaşayarak borcunuzu ödeyebilirsiniz. Kısaca bu sözleşme, icra borcu ödeme işlemi için geliştirilmiş bir ödeme kolaylığıdır. Öte yandan, tahliye taahhüdü ile icra taahhüdü tamamen farklı konular olduğundan karıştırılmaması gerekir.
UYAP İstatistik Bilgi Sistemi‘nin internet sitesini yenilediğimizde icra takip dosyası sayısının 18.775.101’e çıktığı anlaşıldı.
2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 111. maddesine dayanarak düzenlenmiş olan icra sözü, itiraz edilmemiş ve işlemde olan icra takibini durdurur. Böylece borçlu, borcunu belli sürede belli taksitler hâlinde ödemeye söz verir ve eğer ödemeyi yapmazsa tazyik hapsiyle cezalandırılacağını da kabul eder. İİK’nin konu ile ilgili olan ve Taksitle Ödeme başlığını taşıyan 111. maddesi şu şekildedir:
Borçlu alacaklının satış talebinden evvel borcunu muntazam taksitlerle ödemeyi taahüt eder ve birinci taksiti de derhal verirse icra muamelesi durur.
Şu kadar ki borçlunun kafi miktar malı haczedilmiş bulunması ve her taksitin borcun dörtte biri miktarından aşağı olmaması ve nihayet aydan aya verilmesi ve müddetin üç aydan fazla olmaması şarttır.
Borçlu ile alacaklının borcun taksitlendirilmesi için icra dairesinde yapacakları sözleşme veya sözleşmelerin devamı süresince 106 ve 150/e maddelerindeki süreler işlemez. Ancak bu sözleşme veya sözleşmelerin toplam süresinin on yılı aşması halinde, aştığı tarihten itibaren süreler kaldığı yerden işlemeye başlar.
Taksitlerden biri zamanında verilmezse icra muamelesi ve süreler kaldığı yerden devam eder.
UYAP İstatistik Bilgi Sistemi‘nin internet sitesini yenilediğimizde icra takip dosyası sayısının 18.776.581’e çıktığı anlaşıldı.
İcra Taahhüdü Verdim Ancak Taksitleri Ödemedim
Eğer bahsettiğimiz sözleşmeyi yapıp icra dairesine teslim eder ve taksitleri ödemezseniz İİK’nin 340. maddesi gereği üç aya kadar tazyik hapis cezası alırsınız. Hapisten kurtulmak için de borcun meblağını ödemek zorunda kalırsınız. Eğer daha sonradan yine taksitlerinizi ödemezseniz tekrar hapis cezası alırsınız. Fakat kanun gereği aynı borç nedeniyle tazyik hapsi üç aydan fazla olamaz. Halk arasında taahhüdü ihlal cezası kalktı gibi söylentiler çıksa da, bunlar gerçeği yansıtmamaktadır. İcra ve İflas Kanunu’nun, yani İİK 340. maddesini bulup okuyabilirsiniz. Yani taahhüdü ihlalde son durum borçlu açısından ne yazık ki menfîdir. Öte yandan ne yazık ki taahhüdü ihlal cezası zamanaşımı konusundan umutlanmamalısınız. Dolayısıyla icra taahhüdü kalkıyor yalanlarına inanmayıp, taahhüdü ihlal yakalama kararı bile çıkarılabileceğini unutmayın. O yüzden ödeyemeyeceğiniz taksitlerin sözünü vererek taahhüt bozma cezası ile karşı karşıya kalmayın.
Doğru Ödeme Şartı Sözleşmesi (İcra Taahhüdü) Nasıl Yapılmalıdır?
Öncelikle icraya düşen borç taksitlendirme konusunda kararını verdiyseniz, borcunuzu taksit taksit ödeme imkânınızın olduğuna da emin olmalısınız. Bu durumda doğru bir icra taahhüdü sözleşmesi hazırlamak çok önemlidir. Çünkü sözleşmelerde yapılacak en ufak bir hafta, akdin geçersiz olmasına neden olabilir. Ödeme şartı sözleşmesinde de dikkat edilmesi gereken en önemli kaide, tüm borç kalemlerinin tek tek, doğru bir şekilde yazılmasıdır. Bittabi bunun içerisinde icra faiz hesaplama da bulunmaktadır. Örneğin, bir banka kredi kartı borcundan dolayı icra takibine girişilmiş ve siz de icra taahhüdü vermek istiyorsanız, sözleşmede şu alacak kalemleri ayrı ayrı yazılmalıdır:
Vekâlet Ücreti
Tâhsil Harcı
Peşin Harç
Baro Pulu
Dosya Gideri
Posta Gideri
Asıl Borç
Vekâlet Harcı
İşlemiş Faiz
Bu noktayı önemsememizin temel sebebi, taraflardan birinin sözleşmenin şeklî unsurlara uymadığı için geçersiz olduğunu iddia edebileceği içindir… Zira, Yargıtay 19. Ceza Dairesi’nin 2015/10717-3810 EK Sayılı ve 11/08/2015 tarihli ilâmı da bu yönde bir karar içermektedir.
İcra Borcu Taksitlendirme Dilekçesi
Yukarıda vermiş olduğumuz bilgilere dikkat ederek avukata hazırlattığınız icra taahhüdü için takip dosyanızın açılmış olduğu icra müdürlüğüne gitmeniz gerekmektedir. İcra müdürü ya da icra müdür yardımcısına taahhüt vermek istediğinizi söylediğinizde size yardımcı olacak ve dilekçenizi işleme koyacaktır. Daha sonra alacaklı vekiline tebliğe çıkarılacak olan icra taahhüt talebiniz, avukat tarafından da kabul edilince takibiniz duracak ve borcunuz taksitlendirilmiş olacaktır. Bir nevi daha önce alıp da ödeyemediğiniz kredi taahhüt yoluyla taksitlendirilmiş olacak. Ancak internet üzerinden icra taahhütname örneği aramak yerine, bir avukattan hukuk danışmanlığı almanız daha doğru olacaktır. Ancak unutmayın ki doğru olan avukata taahhüt vermek değil, icra müdürlüğüne taahhüt vermektir. Aksi hâlde birçok sorunla karşılaşabilirsiniz. İcra taahhüdü kaç taksit sorularına ise, anlaşabildiğiniz kadar taksit şeklinde cevap verebiliriz. İki taraf da kabul ettiği sürece 60 ay bile taksitlendirme yapmanız mümkün.
Haksız icra takiplerine karşı dikkatli olmanızda da fayda bulunmaktadır. Bu nedenle ara sıra E-Devlet Kapısı üzerinden icra borç sorgulama ekranını kontrol etmeniz gerekmektedir. Takip talebi için bu sorgulamaları belirli aralıklarla yapmanız çok iyi olacaktır. Son olarak, icra borcu nereye ödenir sorusuna da; tabii ki icra dairelerinin banka hesaplarına diye cevap vermeliyiz. Eğer UYAP Vatandaş Portal kullanıyorsanız, ki muhakkak kullanmanızı önermekteyiz; sistem üzerinden de online olarak ödeme yapabilirsiniz.
