Varlık Yönetim Şirketi Nedir?

Doların 5,4265 TL bandına kadar çıkarak yeni bir rekor kırması, ülkemizde ekonomik bir krizin varlığını doğruladı. Bu bakımdan yaşam daha pahalılaştı ve borçlular, borçlarını ya düzenli olarak ya da hiçbir şekilde ödeyemedi. Bundan dolayı bir kredi batağı yığını oluştu. Fakat alacaklılar da bu paraların tâhsili için birtakım girişimler düzenlemektedir. En nihayetinde bu nedenden ötürü de farklı yollar geliştirilmiştir. varlık yönetim şirketleri olarak bilinen ve VYŞ ne demek sorusuna cevap olarak verebileceğimiz bunun kısaltılmış hâli VYŞ olan bu firmalar da, geliştirilen yöntemlerden biridir. Peki, varlık yönetim şirketi nedir? Ne işe yararlar ve borç temliki (borç devri) işlemlerini ne şekilde yapıp size ulaşırlar?

Varlık Yönetim Şirketi Nedir?

Tüzel kişilikler olan varlık yönetim şirketleri, başkaca kuruluşlardan alacak satın alması yapmaktadır. İlk başta biraz garip gelen bu durumun ne anlama geldiğini, birazdan anlayacaksınız. Bankalar, mali kuruluşlar ya da herhangi bir firmanın finansal alacakları, kendileri tarafından tâhsil edilemeyince varlık yönetim firmalarına devredilmektedir. Hukukî terim olarak borç temliki denilen işlem de işte budur.

Örneğin; Türkiye İş Bankası’nın kullandırmış olduğu krediler içerisinde zamanında ödeme yapmamış olan 10 bin kişinin toplam kredi borcu 1 milyon lira. Banka, bu borcu hiçbir şekilde tâhsil edemeyince daha fazla uğraşmak istemez ve bu 1 milyon liralık alacağını, daha düşük meblağlara varlık yönetim firmalarına satar. 500 bin liraya dahi satılabilen bu alacak, VYŞ’lere geçtikten sonra da borçlular tek tek aranır. VYŞ tarafından borç yapılandırması gibi kolaylıklar da sağlanarak borçların ödenmesi sağlanır. Bir bakıma, alacaklınız artık banka değil, borcu satın alan varlık yönetim şirketi olur.

Özetlemek gerekirse, bankalar başta olmak üzere muhtelif finans kurumlarının alacaklarını daha ucuza satın alarak tâhsil etmeye çalışan varlık yönetim şirketleri, genellikle kredi ve kredi kartı gibi borçları için telefonla size ulaşarak borcunuzu ödemenizi istiyor.

Varlık yönetim şirketi mevzuat olarak 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu‘nun 143. maddesi gereği kurulmuştur. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından 26333 Sayılı ve 01/11/2006 tarihli Resmî Gazete’de yayınlanan Varlık Yönetim Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik doğrultusunda, VYŞ yönetmelik gereği BDDK tarafından denetlenir.

Kaç Tane Varlık Yönetim Şirketi Var?

Hâli hazırda, BDDK tarafından faaliyet izni verilen 17 adet VYŞ bulunmaktadır. Bu varlık yönetim firmaları listesini aşağıdan inceleyebilirsiniz. Varlık yönetim şirketi iletişim telefonlarını da tablodan görebilirsiniz.

VYŞ’lere Borç Temliki

Finans kuruluşlarının tâhsil edemediği alacakları varlık yönetim şirketlerine iskonto yani indirim ile sattıklarını belirtmiştik. Söz konusu durum karşısında bankalara borçları olan kişilerin profilleri incelenir. Buna, borçlu portföyü de denmektedir. Eğer varlık yönetim şirketi bu portföyü beğenir ve alacakların tâhsil edileceğine dair soru işaretleri kalmazsa ihâle sürecine girer. İhâlede de en yüksek teklifi veren, bu portföyü temlik almaya hak kazanır. Bu saatten sonra eğer bankanın borçlusu iseniz, artık banka tarafından değil alacağı devralan varlık yönetim firması ile muhatap olacaksınız. Onlar tarafından aranıp, borcunuzu onlara ödeyeceksiniz. Eğer bankalara borcunuz varsa, 72 ay vadeli borç yapılandırması yaparak, borcunuzu VYŞ’lere devredilmeden de ödeyebilirsiniz.

Dolandırıcı Tehlikesi

İşin içerisinde paranın olduğu her yerde olabileceği gibi, bu işte de dolandırılma durumu bulunmaktadır. Gerçekten bir varlık yönetim firması olmayıp da, borçlarınızı devraldığını söyleyen birilerinin oyununa gelebilirsiniz. Bu nedenle, VYŞ’lerin sizle irtibata geçtiği ilk anda, banka ile firmanın arasında yaptığı temlik sözleşmesinin bir örneğini talep edin. Böylece büyük sorunların ortaya çıkmasını engelleyebilirsiniz.

Bankalar, Alacakları Neden Devreder?

Her alacaklı, doğal olarak borçları takip etmekten ziyade direkt olarak tâhsil etmek ister. Bankalar da, işte bu temel düstur üzerine çalışmaktadır. Ayrıca bankaların, alacaklı oldukları meblağları tâhsil etmek için yasal takip içerisinde hukukî süreci başlatması, dönem bilançolarında olumsuz bir durum olarak görünür. Zira, bu yasal süreci işletmek için birtakım yasal harçlar, avukatlık masrafları gibi maliyetler de bankanın kasasından çıkar. Hatta, bu kadar zahmete girerek icra takibine ve dava sürecine girişilen alacaklar, kimi durumda hiç tâhsil edilemez. Bu krediler de, batık kredi olarak bankanın olumsuzluk hânesine yazılır. Böyle bir gerçeklik olduğu durumda, suya sabuna değmeden alacağın biraz altına peşin para karşılığında bu alacağın satılması gündeme gelmiştir. Varlık yönetim şirketleri de, işte bu alacağı satın alan kuruluşlar olarak türemiştir. Banka, batık kredilerden kurtulur ve parasını biraz eksik olsa da peşin alır, varlık yönetim şirketi de kendisine iş almış olur.

Banka Borcu Varlık Yönetim Şirketlerine Ne Zaman Devredilir?

Bu sorunun cevabını direkt vermek mümkün olmasa da, bugüne kadar yapılan uygulamalar bize ortalama bir tarih verebilme şansı tanımıştır. Buna göre bankaların peşinden koşarak tâhsili yapmayı bir türlü beceremediği kredileri, iki sene sonra anapara üzerinden daha düşük meblağlara devreder. Banka ve devralan firma arasında düzenlenen temlik sözleşmesi sonrasında da alacaklı olarak banka silinir ve ortada bulunan borcun yeni hukukî alacaklısı temlik alan olur. Varlık yönetim şirketi nedir sorusuna da bu şekilde cevap bulmuş oluyoruz.

Varlık Yönetim Şirketleri Ne gibi Kolaylıklar Sağlıyor?

Öncelikle, borcunuzun temlik, yani devir edilmesinin kötü bir şey olmadığını belirtelim. Bu nedenle korkmanızın ve panik olmanızın sebebi yoktur. Varlık yönetim şirketleri, borçları devraldıktan sonra her yolu deneyerek anaparayı sizden tâhsil etmeye çalışacaktır. Bu tâhsilat için size sunulacak olan yöntemlerin başında uzun vadeli taksitler gelmektedir. Kimi zaman otuz altı aya kadar ulaşan taksit seçeneklerini değerlendirebilirsiniz. Ayrıca VYŞ’ler, anaparanızın üstüne gelen faizleri de silmeyi teklif edebilirler. Bittabi, taksit yapılmayıp, borçların faizinin silinmemesi gibi bir durumla da karşılaşabilirsiniz. Ancak varlık yönetim firmalarının geneli, borcu kolay bir şekilde ödemeniz için gereken esnekliği sağlamaktadır. Bu, biraz da sizin pazarlık kabiliyetinize dayanıyor. Varlık yönetim şirketi zamanaşımı konusunda ise, biraz hukukî karmaşa yarattığından söz etmenin doğru olmadığına inanıyoruz.

VYŞ’ler Haciz ya da İcra Takibi Başlatıyor mu?

Eğer borcunuz varlık yönetim şirketine temlik edildiyse, banka tarafından alacağın tâhsil edilmediği gerçeği ortaya çıkmaktadır. Bu durumda, alacaklı zaten sizden bu parayı uzun süredir tâhsil etmeye çalışmış ancak alamamıştır. Hasbelkadar banka da haciz işlemi başlatmamış ve varlık yönetim şirketi aracılığıyla temlik gerçekleştirdiyse durum biraz değişecektir. Varlık yönetim şirketlerindeki çağrı merkezinde bulunan agent yani tâhsilat sorumlusu sizi arayarak öncelikle anlaşma yolunu deneyecektir. Bu nispetle belki her gün dahi aranabilirsiniz. Dolayısıyla haciz işlemi başlatıp başlatmamak da tamamen onların elindedir. Borcu ödeyebileceğiniz hissiyatı oluşursa ve anlaşma yoluna da gitmediyseniz, VYŞ tarafından icra takibi başlatılabileceğini ifade etmemiz gerekmektedir. Borcunuzu ödedikten sonra varlık yönetim şirketi nedir kavramını iyi analiz ederek, firmadan ibraname belgenizi almayı unutmayın.

Borcum Hangi VYŞ’ye Devredildi?

Bankalara olan borcunuzun hangi varlık yönetim şirketine devredildiğini bilmiyorsanız birkaç yöntem ile merakınızı giderebilirsiniz. Öncelikle onların sizi zaten arayacağınızı belirtelim. Fakat bir süre için aramadıklarını düşünürsek, en kısa yol ilk alacaklıyı yani borcu temlik eden bankayı aramanızı önermekteyiz. Buradan kesin bir sonuç alabilirsiniz. Dilerseniz e-Devlet Kapısı ya da Kredi Kayıt Bürosu (KKB) aracılığıyla da bu işlemi yapabilirsiniz. Son olarak, varlık yönetim firmalarının internet sayfalarında bulunan varlık yönetim şirketi borç sorgulama ekranını kullanabilirsiniz.

Son Not: Bilinçli Olun

Yazımızın tümünde varlık yönetim şirketi nedir sualine cevap aradık. Bir de, bu şirketlere karşı uyarı yapma zaruretini görüyoruz. Varlık yönetim firmalarında çalışan çağrı merkezi temsilcileri, genel anlamda mobbing ve başkaca baskılara maruz kalmaktadırlar. Kıdeme göre asgari ücret ya da biraz daha yukarıda olan varlık yönetim şirketi maaşları dışında, aylık tâhsilat kotalarından prim alan çağrı merkezi çalışanları, borcunuzu tâhsil etmek için her türlü yolu deneyecektir. Hatta, henüz yasal takip aşamasına yani icraya, hacze uğramamış dosyalarınız için dahi, tarafınıza tehditkâr bir dille yaklaşım yapabilirler. Örneğin; “haciz arabasını gönderdim, evinizin köşesindeki bakkalın orada avukat ve memurlar”, “sakın Genel Bilgi Toplama’ya (GBT) girmeyin, yoksa alır götürürler” gibi yasal olmayan ve etik dışı hareketlerde bulunulabilir. Hatta ve hatta, kefil vs. olmadığı hâlde bir şekilde yasa dışı elde edilmiş olan bilgiler doğrultusunda borcunuz için yakın akrabanız, eşiniz, arkadaşınız, eski sevgiliniz dahi aranabilmektedir. Ağır cezaları olan bu durum karşısında direkt varlık yönetim şirketi şikayet edilerek, savcılık ve BDDK şikayeti gerçekleştirin.

Yeni düzenlemeler ile birlikte Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVK) bu yönde varlık yönetim firmalarını da kıskaç altına almıştır. Dolayısıyla borcunuzdan dolayı üçüncü bir şahıs kesinlikle aranamaz. Arandığı takdirde belirttiğimiz gibi BDDK ve savcılık şikayeti gerçekleştirin. Öte yandan VYŞ olmayıp da standart bir hukuk tahsilat ofislerinin, söz konusu kanunu çok da takmadığını belirtmek gerekir.