Günümüzde, ticaretin içerisinde oldukça sık kullanılan ödeme yöntemlerinden biri de hiç şüphesiz çek ödemeleridir. Bu durumda karşılıksız çek nedir soruları da gün yüzüne çıkıyor. Gerçekten de karşılığı olan çekler kadar, karşılıksız çekler de kimi zaman karşımıza çıkmakta ve bu durum bizi telaşa sürüklemektedir.
Çek Nedir?
Çek, en emel anlamıyla banka kullanıcılarının, banka hesaplarında bulundurdukları paraları başkalarına güvence göstererek yazılı şekilde sundukları bir değerli kâğıttır. Bu anlamda karşılıksız çek sorunsalı da ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla karşılıksız çek, çekin üzerinde yazılı miktarın banka hesabında bulunmaması durumuna denmektedir.
Karşılıksız Çek Çıkarsa Ne Yapılmalıdır?
Çekler, kredi puanı yüksek olan müşterilere bankalar tarafından sunulmaktadır. Bu noktada herkes çek sahibi olamayacağı gibi, ticaretle iştigal edenlerin de kolayca çek alabilecekleri bir gerçektir. Yasal olarak bir çekin üzerinde çeki keşide edenin ve ne kadarlık bir çek olduğunun değerli kâğıt üzerinde bulunması zorunludur. Bununla birlikte imza, tarih ve ticaret unvanı gibi bilgiler de çekte bulunmalıdır. Ayrıca çekler, bankalara ibraz edildiği takdirde karşılığında da belirtilen miktarda paranın olması gerekiyor. Dolayısıyla çek sahibinin hesabında çekin üzerinde yazılı miktarda bir para bulunmuyorsa, söz konusu durumda çek karşılıksız çıkmış olacaktır. Ayrıca çek de bozdurulamıyor.
5941 Sayılı Çek Kanunu‘na göre, karşılıksız olarak düzenlenen çeklerden bankalar sorumludur. Ancak karşılıksız çeklerin tamamını bankalardan kolay kolay tâhsil edemezsiniz. Dolayısıyla bankalardan bir miktar tâhsil etseniz dahi kâr gözüyle bakıyor olmalısınız. Çekin karşılıksız çıkması durumunda banka çek sahibine bilgi de vermektedir. Bu durumda eğer çek sahibi gerekli ödemeyi yaparsa karşılıksız çek, karşılık bulmuş çek hüviyetine dönüşür. Böylece ortada sorun da kalmamış olur. Fakat karşılıksız çek çıkarsa ne yapmak gerekiyor?
Karşılıksız çekte öncelikle bankadan tâhsil edebildiğiniz miktarda parayı alın. Bu durumda banka, çekin üzerinde yazılan miktardan ödediği miktarı düşerek bakiye kısmın ne olduğuna dair bir evrakı size verecektir. Daha sonra da çekin fotokopisi ile birlikte Cumhuriyet Başsavcılığı’na müracaat ederek şikâyette bulunmanız gerekmektedir. Eğer mobil imza ya da e-imzanız varsa UYAP Vatandaş Portal üzerinden online olarak da şikâyet dilekçenizi gönderebilirsiniz. Bununla birlikte İcra Daireleri’ne de başvuru yaparak, çeki veren kişiden paranızı tâhsil etmek amacıyla icra takibine girişmelisiniz.
